Hakımiyet teorisi nedir kısaca?
İngiliz coğrafyacı ve jeopolitikçi Halford Mackinder’in arazi hakimiyeti teorisi, Sibirya ve Doğu Avrupa bölgelerini dünyanın merkezi olarak tanımlar ve bu bölgeleri “kalp ülkesi” olarak adlandırır. Bu, olası dünya hakimiyeti için bu bölgelerin hakimiyet altına alınması gerektiğini belirten bir teoridir.
Kara hâkimiyet teorisi nedir kısaca?
Mackinder’in toprak kontrol teorisi kısaca şöyle özetlenebilir: “Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının tamamı ada dünyasını oluşturur. Bu kadim kara kütlelerinin dışında kalan Amerika, Avustralya ve Antarktika gibi kıtalar ise dünya adasının uydularını oluşturur.
Deniz hakimiyet teorisi nedir kısaca?
Bir donanma, rakiplerinin doğrudan saldıramayacağı kadar güçlü olduğunda deniz hakimiyetine sahiptir. Bu hakimiyet çevresel sulara (örneğin kıyı suları) kadar uzanabilir veya okyanuslara kadar uzanabilir, yani ülkenin derin su donanması vardır. Bu, hava üstünlüğünün deniz eşdeğeridir.
Hava hakimiyet teorisi nedir kısaca?
Askeri terimlerle hava üstünlüğü, belirli bir bölgedeki hava sahasının zaman içinde elde edilen hakimiyetini ifade eder. Hava üstünlüğüne ulaşan birlikler, düşmandan kısıtlama olmaksızın bir operasyon yürütebilir.
Eksen ülkeler hakimiyet teorisi nedir?
Teori, Amerikalı Nicholas J. Spykman (1893-1943) tarafından geliştirilmiştir. Spykman, dünya adasının hakimiyetinin, merkez bölge etrafındaki daha geniş bir kaynak ve tesis kuşağının kontrolü yoluyla mümkün olduğunu görmektedir. Bu dış kuşak; Avrupa, Türkiye, Irak, İran, Pakistan, Afganistan, Hindistan, Çin, Kore ve Doğu Sibirya’dır.
Hava hakimiyet teorisini ortaya atan yazar kimdir?
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra İtalyan ve Amerikalı havacılar (Scitaklian) tarafından temelleri atılan ve Alexander De SEVERSKY tarafından daha da geliştirilen yeni bir egemenlik kavramını ortaya koyan bir teoridir.
Heartland hangi ülkededir?
Orta Doğu’da izlediği politikalarla “Rimland” üzerindeki baskıyı her geçen gün artırdığı ortaya çıkıyor. Mackinder’ın da belirttiği gibi, “çekirdek bölge”ye hakim olan Rusya’nın zengin doğal gaz ve petrol rezervleri bulunuyor.
Kenar kuşak teorisi nedir?
Spykman’ın Rimland teorisi dünyayı ikiye böler, eski dünya ve yeni dünya. Rimland bölgesi Eski Dünya’da yer alır. Spykman, ABD’nin yeni dünya üzerindeki mutlak hegemonyasına değinir.
Jeopolitiği belirleyen unsurlar nelerdir?
Devletlerin ulusal güçlerini ve dış politikadaki duruşlarını belirleyen temel unsurlardan biri olan jeopolitik kavramı, ülkelerin coğrafi konumları, nüfus özellikleri, doğal kaynakları ve topoğrafik özellikleriyle ilişkilendirilebilir.
Harry Sachaklian kimdir?
Harita, ABD ve SSCB’nin jeopolitik hava etki alanlarına bölünmüştür. Bu konuda öne çıkan bir diğer isim ise eski bir Hava Kuvvetleri albayı olan Harry Sachaklian’dır. Sachaklian görüşünü kara hakimiyetine dayandırmıştır. Ona göre hava hakimiyeti, kara gücünü ve deniz gücünü çarpan olarak desteklemektedir.
Jeopolitik ne demek coğrafya?
Uluslararası ilişkilerin mekânsal ve coğrafi açıdan değerlendirilmesi olarak da tanımlayabileceğimiz jeopolitik kavramı, beşeri ve maddi coğrafyanın ulusal, uluslararası ve küresel düzeydeki politikalarla etkileşimini inceleyen bir araştırma alanıdır.
Dünyanın stratejik ağırlık merkezlerini saptamaya yönelik olarak ortaya atılan jeopolitik teoriler nelerdir?
Arazi hakimiyeti teorisinin dışında, Kenar Kuşağı Teorisi ve Deniz Hakimiyeti Teorisi gibi teoriler stratejistlerin önem verdiği diğer teorilerdir. Bu teorilerin dışında; Avrasyacılık, Brezinski’nin Büyük Satranç Tahtası ve ABD’nin Yeni Dünya Düzeni gibi önemli yaklaşımlar yer almaktadır.
Heartland hangi ülkededir?
Orta Doğu’da izlediği politikalarla “Rimland” üzerindeki baskıyı her geçen gün artırdığı ortaya çıkıyor. Mackinder’ın da belirttiği gibi, “çekirdek bölge”ye hakim olan Rusya’nın zengin doğal gaz ve petrol rezervleri bulunuyor.
Kenar kuşak teorisi nedir?
Spykman’ın Rimland teorisi dünyayı ikiye böler, eski dünya ve yeni dünya. Rimland bölgesi Eski Dünya’da yer alır. Spykman, ABD’nin yeni dünya üzerindeki mutlak hegemonyasına değinir.
Harry Sachaklian kimdir?
Harita, ABD ve SSCB’nin jeopolitik hava etki alanlarına bölünmüştür. Bu konuda öne çıkan bir diğer isim ise eski bir Hava Kuvvetleri albayı olan Harry Sachaklian’dır. Sachaklian görüşünü kara hakimiyetine dayandırmıştır. Ona göre hava hakimiyeti, kara gücünü ve deniz gücünü çarpan olarak desteklemektedir.